رياض – 20 – سيپٽمبر (اي پي پي) سع??دي ۽ يونيسڪو سڄي دنيا ۾ عالمي ورثو رکندڙ جاين کي ايندڙ نسلن جي ??اءِ محفوظ ڪرڻ جي ??روگرام جي شروعات ڪري ڇڏي آهي. سع??دي گادي واري شهر رياض ۾ گڏيل قومن جي تعليمي، سائنسي ۽ ثقافتي اداري يونيسڪو جي عالمي ورثه ڪميٽي جي 45 هين سيشن جي ??وقعي تي سع??دي عرب ۽ يونيسڪو جي اهتمام هيٺ ”ڊائيو انٽو هيريٽيج“ پروگرام جي حوالي سان تقريب منعقد ڪئي وئي. او آءِ سي جي خابرو اداري جي رپورٽ موجب ان پروگرام سان يونيسڪو جي عالمي ورثو رکندڙ جاين ۽ انهن جي ??اڳاپيل ورثي جي ڳولا ۽ انهن کي محفوظ ڪرڻ جي ??اءِ ڊيجيٽل ٽيڪنالاجي جي استعمال جي راهه هموار ٿيندي. ان سلسلي ۾ 10 سيپٽمبر تي شروع ٿيندڙ تقريبون 25 سيپٽمبر تائين جاري رهنديون. ان پروگرام تي عملدرآمد کي سع??دي عرب جي ثقافت واري وزارت جي ??عاونت سان ممڪن بڻايو ويندو. پروگرام تحت عالمي ورثي جي ڊيجيٽل تجربي جي ??اءِ منفرد طريقا تخليق ڪرڻ جي ??اءِ هڪ آن لائين پليٽ فارم ٺاهيو ويندو. پروگرام تحت ٿري ڊي ماڊلز، ورچوئل ريئلٽي، آگ??نٽ?? ريئلٽي، انٽر ايڪٽو ميپس ۽ جيو لوڪيٽيڊ نيريٽوز جهڙين ڊيجيٽل ٽيڪنالاجيز کي عالمي ورثي جي حقيقي بصري تجربي جي ??اءِ استعمال ۾ آندو ويندو. واضح رهي ته يونيسڪو ۾ ڪنگڊم آف سع??دي عربيه فنڊز ان ٽرسٽ فار ڪلچر جو قيام 2019ع ۾ عمل ۾ آندو ويو هو. سع??دي عرب پاران ان فنڊ جي ??اءِ بعد ۾ 25 ملين ڊالر جي ??ڏي رقم رکي وئي. پروگرام جي ??ه سالا (2022ع کان 2024ع) پهرين مرحلي ۾ ڊائيو انٽو هيريٽيج ۾ هڪ اهڙو پليٽ فارم جوڙيو ويندو جيڪو عرب خطي ۾ تاريخي ورثو رکندڙ جاين جي ڳولا ۽ مشاهدي ۾ ماڻهن جي ??دد ڪندو. پروگرام جي ان پهرين مرحلي کي 2024ع ۾ متعارف ڪرايو ويندو. اهڙي طرح دنيا جي ??ين خطن جي رهندڙن کي عرب خطي ۾ عالمي ثقافتي ورثو رکندڙ جاين کان روشناس ٿيڻ جو موقعو ملندو. يونيسڪو جي اسسٽنٽ ڊائريڪٽر جنرل فارڪلچر انسٽو اوٽون ان موقعي تي پنهنجي خطاب ۾ چيو ته ان پروگرام جي ذريعي اسان عالمي ورثي جي ڳولا ۽ تحفظ جي ??ڪ نئين دور ۾ داخل ٿي رهيا آهيون. هن چيو ته مصنوعي ذهانت جي جديد ترين ٽيڪنالاجي جو استعمال ماڻهن جي ??اءِ عالمي ورثي جي ??شاهدي جي تجربي کي وڌيڪ ڀرپور بڻائي ڇڏيندو. ان سان عالمي ورثو رکندڙ جاين جو وڌيڪ ڀرپور انداز ۾ اندازو ڪري سگهبو جيڪو ايندڙ نسلن کي عالمي ورثي بابت نئين بيانيي ۽ نئين حقيقتن کان ان انداز سان روشناس ڪريندو ته اهي لاڳاپيل ورثي جو قديم وقتن جو حقيقت سان ويجهو تجربو ڪري سگهندا. ان موقعي تي هڪ پينل ڊسڪشن ۾ عالمي ورثي جي ڳولا ۽ اندازي جي ??اءِ جديد ڊيجيٽل ٽيڪنالاجي جي استعمال جي طريقن تي خيالن جي ڏي وٺ ڪئي وئي. ان موقعي تي سع??دي اداري سائٽ مئنيجمينٽ هسٽارڪ جده جي سهيل ميرا، اومان جي جرمن يونيورسٽي ۾ يونيسڪو جي ذيلي اداري ورلڊ هيريٽيج جي ??ئنيجمينٽ اينڊ سسٽين ايبل ٽوئرازم جي سربراهه ڊاڪٽر حبا عزيز، آءِ سي او ايم او ايس سي آئي پي اي جي ڊاڪٽر اونا و??ليڪس، يو اين آئي ٽي اي آر/ يو اي?? او ايس اي ٽي جي اوليور وان ڊيم ۽ عرب ريجنل سينٽر فار ورلڊ هيريٽيج جي ??قتي سربراهه شيخ ابراهيم الخليفه پنهنجي خيالن جو اظهار ڪيو. ان موقعي تي پروگرام جي شروعاتي ڪم طور عالمي ورثو رکندڙ جاين جي ??ري ڊي ماڊلز جي ??ڊيو ايني ميشن ۽ ان جا نمونا پڻ ڏيکاريا و??ا. واضح رهي ته سع??دي عرب جي ڪلچرل ڊيولپمينٽ فنڊ جو قيام 6 جنوري 2021ع تي هڪ شاهي فرمان جي ذريعي عمل ۾ آندو ويو هو. ان فنڊ تحت ثقافتي منصوبن ۽ سرگرمين جي ??عاونت سان گڏوگڏ ثقافتي سيڙپڪاري کي پڻ فروغ ڏنو وڃي ٿو. فنڊ سع??دي مملڪت جي ??يزن 2023ع جي ??دف حاصل ڪرڻ ۾ پڻ موثر ڪردار ادا ڪري رهيو آهي.